Leestijd: 3 minutenNog even hard aan het werk, maar de gedachten gaan een eigen weg. Vakantie, veel zon, veel rust, je bent er aan toe. Je kruipt achter de computer, boekt een vlucht en voor je het weet vlieg je naar een zonnige bestemming. Maar terwijl jij lekker bijtankt, gaat je intelligentie er langzaam op achteruit…
Er zijn alleen maar voordelen aan een vakantie, toch? Bakken in de zon, genieten van biertjes en lekker niets doen. Blijkt er toch één nadeel aan te zitten: volgens verschillende onderzoeken verlaagt onze intelligentie door een zonnige vakantie. Hoe zit dit dan precies?
Overload
Als je een vakantie boekt, gaat dat meestal in één keer goed. Maar soms moet je iets meer moeite doen en veel over en weer mailen met de contactpersoon. Ach, dat is het waard. Of toch niet? Volgens psycholoog Glenn Wilson kan je IQ met wel tien punten dalen door zo’n mailbom. Kun je beter cannabis roken, want daarmee verlies je maar de helft (en daar ontspan je ook nog door). Vrouwen zijn goed in multitasken, maar ook voor hen houdt het een keertje op natuurlijk. Vaak, als we een mail verwachten, is het brein continu alert om direct te kunnen reageren, waardoor je je moeilijker kunt concentreren. Dit heet ‘infomania’. Je hersenen hebben een overload aan taken en worden daardoor minder efficiënt.
Oma en anti-diarreespul
Geloof het of niet, maar ook door vulkanisch as en stakingen kan je brein er op achteruit gaat. Niet direct natuurlijk: de echte oorzaak is de stress die zulke dingen je bezorgen tijdens de reis. Of zelfs al van te voren. De dag voor vertrek moet nog snel even een reisverzekering worden afgesloten. En kun je in Jamaica eigenlijk wel pinnen met je bankpasje? O jee, de koffer gaat niet dicht. En o ja, er moet ook nog even afscheid van oma worden genomen. En niet vergeten langs de drogist te gaan om zonnebrandolie, en anti-diarreespul te kopen. Het brood voor onderweg smeer ik dan maar vanavond laat, en als ik nou morgenochtend vroeg opsta….
En zo schiet het niveau van het stresshormoon cortisol omhoog. Dat kan je hersencellen in de hippocampus beschadigen. Die Hippocampus noemen we ook wel Zeepaardje, maar dat maakt het er niet vrolijker op. Bij aantasting gaat het vooral ten koste van je korte termijngeheugen en je concentratie. Stress dus, voor en tijdens je reis. En neem je dan ook nog een alcoholisch drankje in het vliegtuig om weer te ontspannen, dan kun je in totaal zo’n tien tot twintig punten van je IQ verliezen ( beetje afhankelijk van hoe sterk je drankje is).
Droog en dorstig
Soms voelt je mond aan als de Sahara: droog en dorstig. Uitdroging en alcohol doen het aantal punten nog verder afnemen. Maar ook zonnebaden en ontspanning zijn niet goed voor je. Volgens professor Siegfried Lehr krimpen hierdoor de voorste delen van je hersenen. Er gaat minder zuurstof naar de hersenen omdat je minder actief bent (tja, dat was precies de bedoeling) en belangrijke delen van de zenuwcellen gaan achteruit. Voor je het weet, ben je weer vijftien punten kwijt.
Starende mannen
Het effect op mannen kan zelfs nog groter zijn. Een studie uit 2008 bewees dat door het veelvuldig staren naar vrouwen in bikini’s, mannen minder goed kunnen oordelen en dat dit hen minder kritisch maakt. Een koud drankje verlaagt ook nog eens hun hersenkracht met 10 punten. Want energie en bloed gaan niet meer naar de hersenen, maar naar de maag, om de daling van de temperatuur te herstellen.
Na twee weken kom je terug van vakantie. Het was heerlijk en je bent helemaal ontspannen en stressvrij. Maar wat je dus niet weet, is dat je IQ misschien wel twintig punten is gezakt. Het verschil tussen een slimme en een gemiddelde student. Je woordenschat is afgenomen en zelfs je persoonlijkheid kan veranderen.
Thuisblijven dan maar?
Gelukkig, er is iets tegen te doen! En je kan gewoon lekker lang in je ligstoel blijven. Een dagelijks potje backgammon of download Quizgame op je mobiel. Dat is al genoeg, want het gaat er om dat je je hersenen actief houdt. Ook regelmatig een wandeling maken, veel water drinken en kauwgom eten kunnen de schade beperken. Door te kauwen, stimuleer je namelijk het deel van de hersenstam dat ons alert houdt. Je kunt je beter concentreren en er stroomt ook meer bloed naar je hersenen.
In paniek? Niet nodig; de schade is maar tijdelijk! Na vier dagen ben je weer helemaal de oude en net zo slim als altijd.