Leestijd: 4 minuten
Indrukwekkende beelden gefilmd door hobbyisten met een drone zijn populair. De discussie over de huidige regelgeving laait op want de regels zijn onduidelijk en niet voor iedereen gelijk. Hobbyist heeft vrijheid.
Prachtige beelden van Rotterdam en de Utrechtse domtoren in mistig weer, gedraaid met een onbemand vliegtuigje. Ze zijn een hit op internet. Maar de makers riskeren een hoge boete omdat ze de drone lieten vliegen boven de bebouwde kom. Want dat is tegen de regels. Grote ophef rond een filmpje van het Binnenhof, dat door programmamaker Arjen Lubach met een drone zou zijn gefilmd, bedoeld om een statement te maken en de discussie rond regelgeving aan te zwengelen. Veel regels, die veel onduidelijkheden oproepen. Er bestaan namelijk grote verschillen tussen hobbyvliegers die een drone besturen en piloten die met een drone vliegen voor professionele doeleinden.
Eisen voor de pro
Professionele vliegers moeten aan allerlei eisen voldoen. Allereerst moet het om een goedgekeurde drone gaan. Daarnaast is de vlieger verplicht opgeleid, schreef hij een operationeel handboek over alle verantwoordelijkheden, sloot hij een verzekering af en stelde ook een veiligheidsmanagement systeem in. Dat alles kost uiteraard geld, maar vooral veel tijd, zeker 6 tot 10 maanden. Maar dan is hij er nog niet. Stel hij wil als journalist de drone beroepsmatig inzetten. Dan moet hij vervolgens nog een ontheffing aanvragen bij Inspectie Leefomgeving en Transport en diverse gemeentelijke vergunningen regelen. Is hij zo weer 6 weken verder, dan is het nieuws echt wel weg.
Vrijheid voor hobbyist
Drones zijn zeer populair en inmiddels ook overal te koop. Veel amateurs zullen zichzelf en hun kinderen deze decembermaand blij maken met de aanschaf van een eigen vliegende camera. Maar voor hen gelden opeens heel wat minder regels. Want ben je een hobbyvlieger en wil je gewoon voor de lol met je vliegtuigje de lucht in, dan mag dat zonder ontheffing. Mits je je maar aan de regels houdt. Zo mag je niet boven mensenmassa’s vliegen, moet je buiten de bebouwde kom zijn en moet je goed zicht kunnen houden op de drone. Voldoe je daar aan, dan mag dat zelfs op 300 meter hoogte, terwijl de professional niet hoger mag dan 120 meter.
Die drone-regelgeving zit journalisten erg dwars. De hobbyist heeft veel meer vrijheid dan de pro. De journalistenvakbond, de NvJ, wil dan ook een proefproces uit lokken om een einde te maken aan deze wetgeving. Namens de NvJ wil advocaat Otto Volgenant met een journalist naar een locatie gaan waar een particulier mag vliegen, bijvoorbeeld zijn zoontje van 6 jaar. Vervolgens stuurt het kind zijn drone de lucht en kan hij, als hij dat wil, het lokale nieuws verslaan. De journalist die er naast staat is strafbaar als hij hetzelfde doet, en dat geeft meteen aan dat de regelgeving dus niet klopt.
Drone-industrie
Ook de drone-industrie maakt zich zorgen over de regelgeving in Nederland. “We dreigen een achterstand op te lopen in vergelijking tot de rest van Europa. In de grote landen om ons heen zijn de regels voor het vliegen met een drone veel soepeler”, zegt Rob van Nieuwland, voorzitter bij brancheverenging voor onbemande vliegtuigen DARPAS. De Nederlandse industrie loopt door de huidige regels in ieder geval projecten mis. De innovatie gaat naar andere landen om ons heen. Om die reden is het bijvoorbeeld ook nog niet mogelijk de ambulance-drone van een TU Delft student in Nederland te laten vliegen. De ontwerper kreeg internationale aandacht met zijn defibrillator apparaat verpakt in een drone, maar wacht met patentaanvraag tot de Nederlandse wetgeving gunstiger uitvalt.
Kostenbesparend en levensreddend
In de rest van de wereld werken al zeer veel bedrijven met drones. Zoals de logistieke DHL drone: elke dag legt deze drone ruim 12 kilometer af tussen het Duitse vasteland en het waddeneiland om medicijnen af te leveren. In Amerika zetten verzekeringsmaatschappijen drones in om de schade op te nemen van rampgebieden. En tientallen drones sporen in Kenia stropers op.
Ook in Nederland staan vele toepassingen klaar om de lucht in te gaan, en echt niet alleen om coole filmpjes te maken. Boeren zouden heel eenvoudig hun gewassen in de gaten kunnen houden: drones die voor elke vierkante meter afzonderlijk bekijken of er mest of water bij moet. Inspecties van windmolens of andere hoge gebouwen zijn met een drone veel eenvoudiger uit te voeren. Crowd-control tijdens evenementen kan op een goedkope manier en zonder luchtvervuiling plaatsvinden. Maar de huidige regelgeving maakt het bijna onmogelijk.
Onbezonnen acties
De mooie filmpjes van hobbyisten worden door velen bewonderd maar kunnen indirect ook aanleiding zijn om de houding van de overheid negatief te beïnvloeden. Doordat steeds meer mensen met een drone de lucht in gaan zullen ook meer onbezonnen acties plaatsvinden. En zullen steeds meer incidenten gemeld worden. Tijdens iedere vlucht moet namelijk niet alleen de wetgeving van het luchtruim gerespecteerd te worden, maar ook de privacy- en defensie wetgeving. Zeker als er sprake is van het maken van opnamen. De overheid is gevoelig voor deze incidenten, veroorzaakt ongeacht door hobbyist of professional. De opmars van de drones is niet te stuiten. De vraag om eenduidige regels vanuit de politiek ook niet.
